صنایع دستی افغانستان را بشناسید

صنایع دستی افغانستان و تاریخچه ی صنایع دستی افغانستان دارای اهمیت ویژه ای است، از آنجایی که هنر بخشی از فرهنگ و هویت یک کشور را نشان می دهد. اگر ما بخواهیم یک کشور را به خوبی بشناسیم باید هنر آن را مطالعه کنیم. هر کشور و فرهنگی، صنایع دستی خودش را دارد.

ساخت و فروش صنایع دستی افغانستان روش خوبی برای کمک کردن به اقتصاد کشور و معرفی کردن فرهنگ آن به ملت های دیگر است.

صنایع بومی و دستی، افتخار ملی

بدون شک یکی از افتخارات هر ملت و کشوری، صنایع بومی و دستی آن است. هنرهای سنتی، مجموعه هنرهای اصیل، بومی و مردمی هر کشور است که ریشه ‌های عمیق و استوار در اعتقادات آداب، عادات، رسوم، سنن و در مجموع فرهنگ معنوی جامعه دارد ‏و نمایشگر فرهنگ و تمدن اقوام بوده است. کلاه های زیادی در کشور افغانستان وجود دارد. کلاه پکول افغانی از کلاه هایی است که کاربرد زیادی دارد.

صنعت گران افغانستانی، معرف فرهنگ افغانستان

میراث‌ های فرهنگی و هنری که در طول قرون به آیندگان منتقل می ‌گردد دارای ارزش معنوی زیاد بود و بر پشتوانه های فرهنگی ـ هنری گذشتگان بنا شده است. افغانستان یکی از کشور های غنی در تنوع فرهنگی و هنری است. صنایع دستی در کشور افغانستان بسیار زیاد است. صنعتگران مرد و زن افغانستانی به خاطر تولید آثار هنری از مواد ساده ی پیرامون شان معروف هستند.

قدمت بالای صنایع دستی

صنایع دستی افغانستان از قدمت بسیار بالایی برخوردار می باشد. از لحاظ جغرافیایی افغانستان در جایی قرار گرفته است که از لحاظ تمدن با کشور هایی همچون ایران، یونان، هند و چین مشترک بوده است. این کشور از لحاظ تمدن به حدی بوده است که وقتی ابزار آلات وارد این خطه می شود، خود شروع به تولیداتی می کند که در ساختن تمدن جدید برای افغانستان نقش داشته است.

در افغانستان بنا بر اظهارات باستان شناسان، هزاران سال قبل کشاورزی و آبیاری وجود داشته است. همین امر باعث شده تا به سمت تولید محصولاتی بروند که نیازهای روزمره ی آن ها را بر آورده سازد. ابزارهایی که در زمینه ی کشاورزی و دامداری رفع نیاز کند.

صنایع دستی در افغانستان، در شهر های مختلف متفاوت است. در بخشی شهرها فلزکاری، خامک دوزی و در شهرهای دیگر شیشه کاری و نساجی وجود دارد که توانسته اند محصولات متنوع و زیبایی مثل انواع لباس افغانی را به ارمغان آورند.

تاریخچه صنایع دستی افغانستان

شناسایی فرهنگ و هنر، شناسایی ملت ها

برای شناسایی ملیت ها در تاریخ یک کشور و همچنین زندگانی پادشاهان یک منطقه جغرافیایی، شناسایی صنایع هنری نقش بسیار مهمی دارد. مردم در روزگاران قدیم، همواره تلاش می کردند تا زیباترین محصولات را برای پادشاهان آماده سازند.

تاریخچه صنایع دستی افغانستان بسیار طولانی می باشد. این کشور از نظر هنری متاثر از تمدن های بزرگی بوده است. کشور افغانستان معروف به قلب آسیا می باشد. به این معنی که کشور های مختلفی از جنبه های مختلف وابسته به این کشور بوده است.

راه ابریشم مهم ترین گذرگاه 

راه ابریشم، یکی از مهمترین گذرگاه های آن، کشور افغانستان بوده است. در این منطقه ی جغرافیایی پادشاهان مختلف با اختلاط با سایر پادشاهان و سایر تمدن ها که در ارتباط بوده است تمدن جدید بوجود آمده است.

صنایع کشاورزی، معماری، مجسمه سازی و حکاکی صنایعی هستند که در این کشور از همسایگان به ارث برده شده است.

در زمان تیموریان معماری، کشاورزی و نقاشی مدارس مشهور بوده است. سلطان محمود غزنوی که در دوره ی غزنویان بوده است، اوج پیشرفت و انکشاف صنایع دستی اتفاق افتاده است. دوره ای بوده است که افغانستان به عنوان مرکز علم و صنعت شناخته می شده است.

صنایعی که پیشرفت بسزایی داشته است عبارت ازمعماری کاشی، منسوجات، زرگری و حجاری است. علاوه بر این موارد در زمان سلطنت غزنویان شمشیر و خنجر در صنعت اسلحه سازی بسیار معروف بوده است. دو بنای معروف مسجد جامع هرات و منارجام در همین دوره ساخته شده است.در دوره تیموریان، روضه حضرت علی علیه السلام در مزار شریف و مسجد ابو نصر پارسا تعمیر شده است

. کانال کشی و باغداری از دیگر صنایعی است که در دوره های پادشاهان دیگر رونق داشته است.

قرن هجدهم آغاز دوره ی جدید پیشرفت

در قرن هجدهم با وجود برخی جنگ ها، صنایع دستی افغانستان در حیطه ی کرم ابریشم و منسوجات ابریشمی نیز توسعه یافته است.
در سال های اخیر قرن نوزدهم، کارخانه ای ساخته شد که صنایع در کشور افغانستان رونق دوچندان پیدا کرد. در این کارخانه به صورت مداوم به تولید اشیایی از جمله اسلحه، سکه، بوت، انواع پارچه ها تولید می شد.

توجه جدی به صنایع دستی در کنار صنایع ماشینی در اوایل قرن بیستم صورت گرفته است. دولت در این زمان توجه زیادی به صنایع دستی افغانستان مثل صنایع نساجی، گلیم بافی، قالین بافی و شال بافی نموده است.

حمایت دولت تا حدی پیش رفت که دولت محصولات خارجی را منع کرد و صنایع دستی در افغانستان توسعه ی خوبی پیدا کرد. کارخانه های زیادی در شهر های مختلف افغانستان بوجود آمد. از جمله در کابل و جبل سراج که کارخانه های نساجی رونق پیدا کرد.

از دیگر صنایع افغانستان کاشی کاری در استالف بوده است. محصولات در هزارستان و غزنی جوراب، دستکش و ژاکت بوده است. کشور افغانستان بعد از سال 1340 توانست در زمینه ی تولیدات کشاورزی، صنایع دستی، روغن و شکر به خود کفایی برسد. شمال افغانستان نیز به صنایع دیگری در خانه ها رو آورده بود، صنایع دستی مثل صابون سازی، تکه بافی و بافندگی فرش.

ظاهرخان فضایی را ایجاد کرده بود که صنایع دستی افغانستان رونق خوبی گرفته بود. به طوری که در شهر کابل، نزدیک به 300 کارخانه احداث شده بود. علاوه بر کابل در تمام کشور بیش از 5000 کارخانه ی کوچک و بزرگ درست شده بود. صنایع دستی مثل آنتیک سازی، سرامیک، شیشه سازی از دیگر صنایعی بوده است که مرکز مسافرت گردشگران شده است.

صنایع دستی افغانستان شامل چه محصولاتی می شود؟

با توجه به تاریخچه ای که از این صنایع بیان شد، می توان ذکر کرد که این صنایع شامل موارد زیر می شود:
انواع لباس افغانی دوزندگی، بافندگی، نساجی، معماری، نقاشی، کنده کاری، حکاکی، نجاری، فلزکاری، سرامیک سازی، کشاورزی، گنبدسازی، شیشه سازی، بوت دوزی، فلز کاری، عطاری، ادویه سازی، کلاه افغانی می باشد.

صنایع دستی افغانستانی نزد دانشمندان در سه حوزه مطالعه می شود. این حوزه ها عبارتند از صنعت باستان، قرون وسطی (دوره پس از اسلام) و صنایع معاصر.

خامک و صنایع دستی کشور افغانستان

خامک فضایی است برای معرفی و عرضه ی صنایع دستی کشور افغانستان. تیم خامک تلاش می کند تا بتواند به مرجعی تبدیل شود که معرفی جامعی از این محصولات ارائه شود. تیم خامک متشکل از کارشناسان و متخصصانی می باشد که می تواند این صنایع را به جهانیان بشناسد.