چادر گاج افغانستانی نماد کشور هزار رنگ

افغانستان کشوری است با تنوع قومیت زیاد و همین تنوع سبب شده است تا زندگی قومیتی و سنتی در میان مردم رواج داشته باشد. سر چادر گاج افغانستانی هنری بی نظیر در میان بانوان افغانستان است که سبب شده است این هنر نسل به نسل از مادران به دختران منتقل شود.

افغانستان کشور هزار رنگ، رنگ هایی که در زندگی مردم نقش مهمی ایفا می کند. غیر ممکن است به مجلسی بروید و رقص رنگ ها چشم هایتان را نوازش ندهد.

از شمال تا جنوب، از شرق تا غرب رنگ ها زندگی می بخشند رنگ های سفید و سبز و لاجوردی و…
هر کدام از شهرهای افغانستان آداب و رسومات خاص خود را دارد، از سبک لباس پوشیدن تا ازدواج و…
در این مقاله به بررسی هنر سر چادر گاج افغانستانی می پردازیم و امیدواریم این مقاله مورد پسند شما واقع شود.

 

چادر گاج افغانستانی نماد هویت زنان افغانستان

در این میان زنان افغانستان نقش ویژه ای ایفا می کنند. زنانی که با انگشتان هنرمند خود، بافته هایی بس در خور ستایش می آفرینند. چادر گاج افغانستانی، از جمله نقش آفرینی زنان افغانستان است که به عنوان هویت ملی کشور به شمار می رود.
کشور افغانستان جز کشورهای مسلمان منطقه است که در این میان وجود اعتقادات مذهبی و همچنین حاکم بودن زندگی سنتی سبب شده است تا زنان این کشور اهمیت زیادی برای پوشش و لباس داشته باشند.
چادر گاج افغاستانی از جمله ملزوماتی است که زنان افغانستان از آن استفاده می کنند.

وجود قومیت های مختلف و اهمیت چادر گاج افغانستانی

افغانستان دارای بیش از پنجاه قومیت است و همین سبب شده است که سنت و رسم و رسومات در این میان مردم هنوز هم رنگ داشته باشد. قومیت های مختلفی که هر کدام با پوشش و لباس های محلی خود نماد فرهنگ غنی این سرزمین به شمار می آیند.

اگر شما پای صحبت زنان و مردان افغانستانی بنشینید متوجه غنای فرهنگی آنها خواهید شد فرهنگی که با رنگ ها امیخته است و هرکدامشان معنای خاصی را تداعی می کند.

در شهرهای مختلف این مرز و بوم رنگ ها به عنوان نشانه هایی از فرهنگ و قدمت این تاریخ هزار ساله به کار برده می شوند.

در شهر های هرات، بلخ باستان، کابل، قندهار، غزنی، بامیان، دایکندی، جاغوری و دیگر شهر های افغانستان بانوان از این پوشش زیبا استفاده می کنند و جز ملزومات آنهاست.

استفاده از رنگ های شاد در چادر گاج

چادر گاج افغانستانی در میان مردمان سرزمین بلخ باستان اهمیت زیادی دارد تا انجایی که بیشتر مردمان این سرزمین از این پوشش محلی افغانی استفاده می کنند.

پرکاربرد ترین رنگ ها در این میان رنگ سفید است و چار گاج ابریشمی سفید برای دختران جوان و تازه عروسان از اهمیت زیادی برخوردار است.

شهرمزار شریف از جمله شهرهایی است که در آن تازه عروسان به عنوان جهزیه با خود گاج سفید ابرشیمی و شلوار ابریشمی دست دوز می برند. به غیر از شهر مزار شریف دیگر شهر افغانستان هم چون بامیان و غزنی و اکثر نقاط افغانستان از رنگ سفید استفاده می کنند.

مردمان این مناطق غالبا چادر گاج سفید افغانستانی را با شلوار ابریشمی دست دوز ست می کنند و به عنوان هدیه به عروسان خود تقدیم می کنند.

شهرهای سرپل و قندهار بیشتر از شهرهای دیگر از رنگ های سبز، صورتی کم رنگ و طوسی استفاده می کنند.

این نکته را هم باید متذکر شوم که در اکثر شهرهای افغانستان بیشتر زنان از این پوشش استفاده می کنند و دختران به نسبت کمتر از چادر گاج استفاده می کنند.

دلیل این موضوع می تواند مدرن شدن جهان و به طبع تاثیر آن بر قشر جوان جامعه باشد.

گاج سفید ابریشمی نماد خوشبختی نوعروسان

گاج سفید ابریشمی برای نوعروسان نماد خوشبختی و سپید بختی است و با آوردن آن به خانه ی همسر بخت بلند را به ارمغان می آورند.
در شهر مزار و روستاهای اطراف آن از رنگ های سبز و صورتی و آبی نیز استفاده می کنند که عموما در شهر سرپل این رنگها بیشتر مورد استقبال قرار میگیرد.

چادر گاج افغانستانی منبع درآمد زنان افغانستان

زنان افغانستان پارچه های ابریشمی را عموما از دکان داران تهیه می کنند و سپس با نخ های ابریشمی به وسیله ی قلاب های ظریف به بافت مشغول می شوند. آنها سر چادر گاج را با طرح های زیبا آذین می بندند و هنر انگشتان خود را به نمایش می گذارند.

پس از اینکه که کار چادر گاج افغانستانی به پایان رسید آن را اتو می کنند و برای فروش به دکان داران می سپارند و از این طریق به کسب درآمد می پردازند.

عموما پارچه های ابریشمی از هند و پاکستان وارد می شود و سپس در دسترس دکان داران قرار می گیرد.

بسیاری از دختران و زنان افغانستانی از طریق بازار کار سنتی به درآمد می پردازند. آنها سفارشات خود را از اقوام و آشنایان دریافت می کنند و سپس به بافت می پردازند.

در عصر حاضر که عصر تکنولوژی و پیشرفت است زنان هنرمند افغانستانی با استفاده از پلتفرم های موجود هم چون اینستاگرام به کسب درآمد می پردازند.

چادر گاج جالی دوزی و بافتنی در میان بانوان افغانستان

چادر گاج افغانستانی در میان بانوان افغانستان از اهمیت زیادی برخوردار است تا جایی که در مجالس بیشتر آنها از این پوشش زیبا استفاده می کنند.
چادر گاج جالی دوزی و بافتنی در میان بانوان افغانستان هم به عنوان پوشش و نماد فرهنگ این کشور استفاده می شود و از طرفی به عنوان منبع درآمد به کمک آنها می آید.
تنوع در رنگ و طرح چادر گاج سبب شده است تا این هنر ارزشمند به میراثی کهن تبدیل شود و دیگر بانوان نیز به سمت این هنر جذب شوند.

طرز تهیه سر چادر گاج افغانستانی

1. قلاب بافی یکی از روش های قدیمی و مرسوم سرچادر گاج

چادر گاج افغانستانی با پارچه های ابریشم یا کتان تهیه می شود. زنان افغانستانی به چند روش سرچادر گاج را تهیه می کنند. یکی از روش های مرسوم و قدیمی بافت سر چادر گاج با نخ ابریشم است. آنها پس از تهیه ی پارچه، آن را به قطعات مورد نیاز که قالبا چهارگوش و یا شال است برش می زنند.

سپس دور تا دور آن را نخ ابریشمی و سوزن مخصوص تو دوزی میکنند به طوری که نخ از پشت پارچه پیدا نباشد تا زیبایی و ظرافت چادر گاج چند برابر شود. پس از آن به وسیله ی قلاب ظریف و نخ ابریشمی ظریف طرح مورد نظر را که قبلا آماده کرده اند بر روی سر چادر گاج پیاده می کنند.

بعضی از زنان افغانستان از نخ های براق که اصطلاحا به آن زری می گویند در بافت خود استفاده می کنند و از این طریق به جذابیت بافت خود می افزایند. طرحهای قلاب بافی سرچادر گاج افغانستانی عموما از مادر به دختر می رسد. هر دختری که به سن بلوغ می رسد در کنار انجام کارهای خانه باید هنر را نیز فرا بگیرد.

هنرهایی که زنان افغانستان نسل به نسل آن را به آیندگان انتقال می دهند و از این طریق فرهنگ این کهن سرزمین را حفظ می کنند.

2. تور دوزی و جالی دوزی هنری جدید و زیبا

به غیر از قلاب بافی سرچادر گاج از تور دوزی و جالی دوزی نیز استفاده می شود. در تور بافی طرح مورد نظر روی تور های ابریشمی با سوزن ظریف و نخ ابریشمی دوخته می شود.

پس از اتمام دوخت و کامل شدن طرح، تور دوخته شده با ظرافت تمام به چادر گاج وصل می شود. دقت و تمرکز یکی از ارکان مهم در تور دوزی است زیرا اگر میلی متری اشتباه شود کل طرح از بین خواهد رفت و کار تمیزی حاصل نخواهد شد.

 

طرحهای سر چادر گاج جالی دوزی

عموما طرح های سر چادر جالی دوزی از مادران به دختران جوان می رسد. اما در عصر حاضر که عصر تکنولوژی است بانوان افغانستانی طرح های سر چادر گاج جالی دوزی را از اینترنت دریافت می کنند و سپس با طراحی آن بر روی کاغذ طرح اولیه را ترسیم می کنند.

پس از ترسیم طرح اولیه نوبت به دوخت روی جالی و یا تور می رسد. افغانستانی ها اصطلاحا به تور جالی می گویند. بانوان افغانستانی با دقت زیادی خانه های جالی را به وسیله ی دوخت پر می کنند. به این طریق که آنها با سوزن مخصوص دوخت تارهای جالی را پر می کنند و نقش مورد نظر را حک می کنند.

هنر جالی دوزی برای به غیر از سر چادر گاج افغانستانی برای شلوار ابریشم و همچنین پرده های سنتی، روتختی و بالشت نیز به کار برده می شود.

اما بیشترین کاربرد جالی دوزی برای سر چادر گاج است زیرا از قدیم جز ملزومات بانوان افغانستانی بوده است. در حال حاضر بسیاری از بانوان افغانستانی دارای استعداد طراحی هستند. بسیاری از آنها طرحهای چادر گاج را، خود ترسیم می کنند و سپس طرح را بر روی جالی پیاده می کنند.

جنس به کار رفته در چادر گاج جالی دوزی

جنس به کار رفته در چادر گاج جالی دوزی شده عموما ابریشم است. به این صورت که به اندازه ی روسری روی شال ابریشم را برش می زنند و سپس جالی دوخته شده را به آن وصل می کنند. بسیاری از بانوان افغانستانی با قلاب های ظریف طرح مورد نظر را جداگانه می بافند و سپس آن را به پارچه ی ابریشم وصل می کنند.
در هر دو روش دقت و تمرکز از اهمیت زیادی برخودار است.