لنگی یا دستار پوششی بسیار قدیمی در افغانستان

یکی از مشخص ترین پوشاک افغان‌ها نوعی دستار یا لنگی (شبیه عمامه) است، که در بین فارسی‌ زبان‌ها لنگوته (این یک واژه هندی است ) یا دستار گفته می شود.

در بین پشتو زبان‌ها پاتکی یا پاگیر گفته می‌شود. پارچه ای است به عرض حدود یک مترو طول آن بسته به نحوه بستن یا تا کردن آن از ۳ تا ۶ متر می‌رسد که به شکل خاصی آن را به سر می پیچند.

در مناطق قبیله ای و روستایی، نوجوانان با پوشیدن لنگوته در واقع نشان می‌دهند که به سن بلوغ رسیده‌اند.
در زیر لنگی نوعی کلاه با اشکال و طرح‌های تزئینی متنوع که تقریبا کوچک ونازک است ، پوشیده می‌شود. در بین مردم تاجیک و اُزبک، نوعی کلاه استوانه‌شکل و ابریشم‌دوزی‌شده مرسوم است.

مردم هزاره نوعی کلاه عرقچین می‌پوشند که از پارچه ی چیت یا نمد بافته می‌شود.

 

تاریخچه دستار

دستار جزو لباس های شرقی است، هرچند بلوچ ها، هندی ها واعراب نیز دستار می بندند. افغان ها از قدیم دستار یا لنگوته بر سر می بستند به همین سبب جزو لباس های ملی افغانستان به شمار می رود.

دکتر نورالله کوثر در مورد تاریخچه آن می گوید: لنگی که یک صیغه شرعی دارد ، جزو یک سنتی عادتی رسول اکرم (صلی الله علیه وآله وسلم) بوده است که تاریخچه آن بر می گردد به ملت های قبل از اسلام.

در تندیس ها ومجسمه های قبل از میلاد مسیح (علیه السلام) دیده می شود که بر سر بیشتر آنان لنگی بوده است که در نتیجه تاریخچه آن به پنج هزار سال پیش بر می گردد .

در عرب ها هم لنگی به عنوان یک فرهنگ وعادت بوده است وامروزه هم اعراب آن را بر سر می کنند.

در افغانستان هم از گذشته های دور تا به امروز مردم لنگی به سر می کنند و حتی در دوران حکومت طالبان استفاده از آن برای بیشتر اقشار جامعه اجباری بوده است .

 

لنگی سنبل وقار و سربلندی

مردم افغانستان از لنگی در عروسی ها، اعیاد وشادی ها استفاده می کنند. بیشتر بزرگان وریش سفیدان افغان در مهمانی ها ومجالس لنگی می بندند وحتی در بیشتر عروسی ها داماد از آن استفاده می کند.

داماد در کنار پیراهن تنبان مردانه که خامک دوزی شده است واسکت و لنگی را می پوشد. پوشیدن دستار یا کلاه قره قل بستگی به سلیقه ی فرد دارد.

عروس در کنار داماد با لباسهای سنتی افغانستان جلوه نمایی می کند گند سفید جلوه ای از فرهنگ اصیل افغانستان است که با لباسهای داماد هماهنگی پیدا می کند و چشم هر بیننده ای را خیره می کند.

کسی که لنگی می بندد نزد مردم انسان شریفی است ومی گویند فلانی آدم خوبی است چرا که دستار بسته است. .

شیوه بستن لنگی

مردم افغانستان به شیوه های مختلفی دستار می بندند. حتی شیوه بستن لنگوته، باشنده های هر منطقه را مشخص می کند: به طور مثال مردم سمت شمال افغانستان لنگی های کوتاه وساده وبدون شفت می بندند.
در بدخشان مردم شمله آن را جمع می کنند وبالا می برند .اهالی جنوب شرق افغانستان دستار های نسبتا بزرگ وزرد رنگ به سر می کنند.

در ولایت خوست اکثر مردم در شادی ها واعیاد لنگی های بزرگ قیمتی بر سر می کنند. در زمان نماز لنگی های ساده ومعمولی به سر می کنند.

مردم وبزرگان افغانستان هنگام رفتن به مهمانی ها و مجالس لنگی خود را به کسانی که در بستن آن مهارت دارند وآن را زیبا ومورد پسند می بندند، می دهند؛ زیرا اشخاصی هستند که دستار ها را بسیار خوب می بندند و در مقابل اجرت دریافت می کنند.
ترکمن ها و ازبک های افغانستان نیز به شیوه خاصی می بندند.

 

انواع لنگوته در افغانستان

لنگوته در افغانستان از جنس های متفاوتی تهیه می شود که با توجه به جنس پارچه آن قیمت های مختلفی دارد، برخی لنگوته  را از پارچه های معمولی و برخی از پارچه های گران قیمت وابریشمی تهیه می کنند، که مهمترین آن ها عبارتند از:

• لنگی پاچ که معمولا سبک می باشد که مردم قندهار بیشتر از آن استفاده می کنند.
• لنگی های ابریشمی که در رنگ های مختلفی است.
• بهترین آنها  لنگی های پهلوی است که ساخت هرات می باشد.

 

گروه خامک با هدف معرفی صنایع دستی افغانستان اهداف و فعالیت های خود را سازمان دهی کرده است و از تمام عزیزان خواشمند است با حمایت از صنایع دستی افغانستان؛ فرهنگ این مرز و بوم را زنده نگه دارند. شما می توانید در فروشگاه خامک انواع محصولات افغانستانی همچون پرچم افغانستان را مشاهده و خرید نمایید.